Vaak plaatsen we stress in een slecht daglicht. Begrijpelijk ook. De zweethanden, hartkloppingen en trillende benen zijn geen prettige ervaringen. Een totale black out en een emotionele uitbarsting kun je je al helemaal niet permitteren tijdens een belangrijk gesprek. Nee, ik geef je geen ongelijk, stress voelt vaak als zeer onprettig. Tegelijkertijd hebben onze voorouders het primitieve bestaan kunnen overleven dankzij stress. Of beter gezegd het stresshormoon cortisol. We hebben cortisol nodig om te kunnen functioneren in stressvolle situaties. En het helpt ons lichaam ook om weer te herstellen. Dus stress is ook gezond. Maar waarom hebben we dan zoveel stressklachten, psychische problemen en burn-outs? Een medaille heeft twee kanten, zo ook stress.
Nasim Hamidian is directeur van Brainwave, de zusterorganisatie van Hera Inzetbaarheid. Brainwave richt zich op het versterken van veerkracht en persoonlijk leiderschap bij medewerkers. De coachtrajecten hebben als doel om medewerkers met praktische tips en handvatten te ondersteunen in hun vermogen om beter en sneller te herstellen van tegenslagen in het werk en in het leven.
Vandaag de dag worden we niet nagejaagd door levensbedreigende dieren. Maar zijn we gestrest omdat we te veel ‘ongelezen’ e-mails hebben in de mailbox hebben. Of nog een Teams vergadering hebben om 18:00 uur en de kinderen dan ook moeten eten, voordat ze doorgaan naar zwemles. We krijgen stress van die ene collega die maar niet lijkt te begrijpen wat je van hem/ haar verwacht. Of een leidinggevende die alsmaar pusht op ‘resultaten’. Zonder dat we ons er bewust van zijn geven al deze momenten ons stress. Je voelt het dan niet meteen aan trillende- of zweethanden. Maar de hersenen ervaren het toch anders. En dan komt cortisol om te hoek kijken. Cortisol is het stresshormoon dat in opdracht van onze hersenen vrijkomt bij een ‘stress-event’. Dus, ook bij een onschuldig pushbericht op de smartphone.
Een te lange en hoge aanwezigheid van cortisol in je bloed blijkt neurotoxisch te worden. Het heeft een giftige werking op je lichaam en hersenen. De schadelijke effecten zijn o.a.:
- Geheugen- en concentratieproblemen doordat de giftige stof de hersenstam aantast
- Denkvermogen gaat achteruit door dezelfde werking op de hersenen
- Hart- en vaatziekten door stollingsproblemen
- Verhoogde bloeddruk
- Hormonale problemen
- Verstoorde spijsvertering
Mogelijk zijn de minder goede werkresultaten, emotionele schommelingen en het niet mee kunnen bewegen met veranderingen van sommige collega’s nu verklaarbaar. Bij sommige medewerkers gaat het soms nog veel verder en kan het leiden tot depressie of depressieve klachten en dus langdurige uitval. Onderzoek laat zien dat als deze groep medewerkers uitvalt ze vaak langdurig uitvallen. Niet zomaar iets om aan voorbij te gaan!
Maar waar ligt de oplossing?
Alle stressoorzaken wegnemen uit een werkomgeving? Nee, al kan het geen kwaad om eens kritisch te kijken naar de werkomstandigheden van je medewerkers. De oplossing ligt met name bij de medewerker zelf.
Herstel van stress
Het leven is nou eenmaal geen recht lijn. Verschillende gebeurtenissen in het werk- en privéleven zorgen voor stress. Dus moeten we vooral op zoek naar manieren om er mee om te gaan en te herstellen van stress. Uit onderzoek blijkt dat een effectieve herstelperiode de beschadiging aan de hersenen herstelt. Het denkvermogen neemt weer toe, concentratieklachten nemen af en medewerkers voelen zich vitaler en hebben meer energie. Herstellen betekent overigens niet een eenmalige vakantieperiode van twee weken. Of even een weekendje weg en “niet aan het werk denken”. Het betekent ook niet in het weekend op de bank zitten en Netflixen. Als wij spreken van herstel dan bedoelen we ECHT herstel. Continue aanpak van stress. Neurowetenschapper Michael Portzky, expert op gebied van veerkracht, geeft 5 wetenschappelijke tips voor stressherstel:
- Structurele stressreductie. Kijk kritisch naar de ballen die je op het werk, privé en sociaal regelmatig stress bezorgen. Past de werkomgeving nog wel bij je? Zijn er aanpassingen nodig om het werk plezieriger te maken? Hoe zit het met je relatie? En je vriendenkring, geven zij je energie of nemen ze energie bij je weg? Het zijn soms lastige vragen, maar wel noodzakelijk om aandachtig naar te kijken en keuzes durven te maken.
- Stop met drugs en alcohol. Ja, ik weet het. Een glaasje wijn is soms wel heel lekker na een lange werkdag. Maar, het zal je niets verbazen dat alcohol en drugs de hersenen aantasten. Al voelt het nuttigen van alcohol op het moment ontspannend, de nawerking op de hersenen is blijvend schadelijk.
- Werk aan het Palliatieve palet. Huh wat? Met het palliatieve palet bedoelen wij dat de juiste balans van activiteiten die je energie geven en ervoor zorgen dat je ‘even’ nergens anders aan denkt. De actieve en sociale activiteiten hebben het grootste effect als het gaat om rust en ontspanning. Denk bijvoorbeeld aan; groepssporten, spelletjes doen, op stap met familie. Passieve en individuele activiteiten zijn ook waardevol, maar in iets mindere mate. Een Netflix weekend is op zijn tijd prima, of alleen wandelen of een boek lezen. Dit zijn voorbeelden die in combinatie met de actieve activiteiten, veel effect kunnen hebben.
- Train je hersenen en spieren. Werk aan het cognitieve vermogen door regelmatig nieuwe informatie tot je te nemen, denkspelletjes te doen, jezelf uitdagen tot het leren van nieuwe vaardigheden. Onderzoek laat zien dat trainen met gewichten bijdraagt aan het herstel van de hersenstam. Het gaat hierbij om trainingen met minimale weerstand. Dus fietsen en wandelen tellen niet mee. Het gaat erom dat je de volgende dag spierpijn voelt in de getrainde spier. De link tussen trainen met gewichten en herstel heeft alles te maken met een hormonale uitscheiding in je lijf die zorgt voor herstel.
- Neem supplement Acetyl-L-Carnitine. Dit aminozuur is al langere tijd bekend bij topsporters. Inname hiervan ondersteunt en bevordert de vitaliteit van de hersenfunctie, zenuwstelsel en hart- en bloedvaten. Uit onderzoek blijkt dat Acetyl-L-Carnitine ook een positieve werking heeft op alertheid en waakzaamheid.
De kracht van combinatie en volhouden
De werking heeft pas echt effect wanneer men aan de slag gaat met de combinatie van deze adviezen en het ook blijft doen. Veel mensen verwachten al na een paar dagen resultaat. Zo werkt het helaas niet. De hersenen en het lichaam hebben tijd nodig voor een goed herstel. De vraag is, hoe bereid is iemand om keuzes te maken en acties te ondernemen om te werken aan de eigen gezondheid en inzetbaarheid?
Ik snap ook dat het sommige medewerkers niet lukt om zelfstandig de knop om te zetten. Daarom helpen onze veerkrachtcoaches jouw medewerkers bij het werken aan stressherstel, met zichtbare en blijvende resultaten. Voor meer informatie over onze veerkracht coaching mail naar hallo@brainwave.nu
We helpen je graag.
Trackback URL: https://www.hera.nl/2021/04/13/stress/trackback/
Recente reacties