Machteld Huber is de ‘uitvinder’ van de positieve gezondheid. Als huisarts vond ze dat er veel te nauw gekeken werd naar gezondheid van patiënten en cliënten. Tijd voor verandering en zij zette de beweging positieve gezondheid in gang. Het is simpelweg een bredere kijk op gezondheid en ze heeft dat uitgewerkt in zes dimensies die je hiernaast in het spinnenweb ziet staan. Het doel wat ze voor ogen heeft met deze bredere kijk is om zoveel mogelijk regie bij de patiënt of cliënt zelf te houden door bij te dragen aan het eigen vermogen om met sociale, mentale, emotionele en fysieke uitdagingen in het leven om te gaan.
Nu we dit weten is het interessant om te kijken hoe dit dan toe te passen is binnen organisaties. Van oorsprong is de insteek enigszins medisch en wordt er daarom ook gevraagd naar medische zaken. Binnen het bedrijfsleven kom je dan al snel met allerlei privacy zaken in aanraking. Dat neemt niet weg dat er veel wél bruikbaar is, helemaal als we het combineren met talentmanagement en werkplezier.
Positieve gezondheid en talent
Bij Hera gaat werkplezier hand in hand met het benutten van talenten. Dat heeft te maken met drie factoren:
- De ambitie en zingeving van medewerkers: is het werk wat ze doen echt wat ze willen? Halen ze er voldoende zingeving uit?
- De competenties, kennis en kunde, maar ook veerkracht van medewerkers: doen ze wat ze kunnen en past het bij hen?
- Tot slot gaat het over het werkklimaat: zijn er heldere verwachtingen, fijne onderlinge relaties, aandacht en een sociaal veilige werkomgeving?
Als deze drie zaken kloppen zul je zien dat het vuurtje van medewerkers lekker brandt aldus prof. dr. L. van der Sluis. Het vuurtje heeft echter alleen betrekking op het werk, en we weten allemaal dat het vuurtje onderhevig is aan allerlei zaken buiten het werk. En hier komt de positieve gezondheid om de hoek kijken.
We hebben als medewerkers dagelijks te maken met onze uitdagingen. De ene persoon heeft last van mentale problemen bijvoorbeeld door rouw, scheiding of een verstoorde balans. De ander kampt met fysieke klachten, tegenslagen in het leven, schuldenproblematiek of misschien wel een gebrek aan vriendschappen of activiteiten buiten de deur. En wat er ook speelt, dit kan een direct of indirect effect hebben op het vuurtje. Dat zien we in de praktijk ook regelmatig gebeuren waardoor medewerkers minder of helemaal niet inzetbaar zijn.
In het plaatje hiernaast combineren we het vuurtje met de elementen van de positieve gezondheid. Als er (nog) geen sprake is van verzuim kun je dit prima bespreekbaar maken met je medewerkers, zowel in team als groepsverband. Niet om van iedereen exact te weten wat er speelt, al is het gesprek hierover op individueel niveau wel heel belangrijk, maar vooral om afspraken met elkaar te maken wat we ‘normaal’ vinden als er iets is, ook privé, dat van invloed kan zijn op het vuurtje. In de praktijk zien we te vaak dat dit niet besproken wordt, medewerkers soms maar doorploeteren, leidinggevenden die het niet willen of kunnen zien en vervolgens leidt het tot verzuim of verloop. En eerlijk is eerlijk: dat is geen win-win.
Praktische tips
Maar hoe dan wel? Hier volgen een paar praktische tips:
- Maak het vuurtje eens bespreekbaar in je team. Het biedt niet alleen inspiratie en inzicht, het geeft je gelijk de kans om af te spreken dat – om wat voor reden dan ook – als het vuurtje wat minder gaat branden, dat je verwacht dat medewerkers proactief met je in gesprek gaan. En ze mogen van jou verwachten dat je de tijd neemt om te luisteren.
- Nodig je medewerkers uit om het spinnenweb eens voor zichzelf in te vullen. Als ze willen mogen ze het met je delen en bespreken, maar het hoeft niet. Mocht er iets uitkomen waar ze zorg bij hebben of waarvoor ze in actie moeten komen, geef dan aan wat de route is binnen jullie organisatie. Wellicht is er een bedrijfsmaatschappelijke coach, een HR-adviseur of bedrijfspsycholoog- of fysiotherapeut, die de medewerker kan helpen bij het actieplan.
- Bespreek met enige regelmaat een thema dat voorkomt in het spinnenweb. Niet om van iedereen te horen hoe het bij hem of haar zit, maar om als team te bespreken wat we ervan vinden. Neem als leidinggevende actief deel en begin zelf met een voorbeeld of een praktijksituatie. Als je je kwetsbaar opstelt, roept dat vaak hetzelfde gedrag op.
Tot slot is het misschien leuk om te vermelden dat we vanuit Hera ook een gedragsmatige versie van de positieve gezondheid hebben gemaakt, in combinatie met het vuurtje natuurlijk. En we hebben een kaartenspel ontwikkeld om binnen een team thema’s bespreekbaar te maken. Dan hoef je het als leidinggevende niet allemaal zelf te verzinnen.
Wil je hier meer informatie over? Of heb je vragen? Bel of mail gerust.
Ik wens jullie veel positieve gezondheid en een brandend vuurtje toe!
Hartelijke groet,
Corina Blokland
Directeur Hera Inzetbaarheid
Bron spinneweb: Instituut voor positieve gezondheid
Bron vuurtje: prof. dr. L. van der Sluis
Recente reacties